IJA tarafından desteklenen, GYV ve AST tarafından organize edilen panelde, Türkiye’den ve Türkiye dışından zulüm gören gazeteciler bir araya gelerek demokrasinin ve basın özgürlüğünün korunmasının kritik önemini vurguladılar. Artan otoriterlik ve sansür ortamında gerçekleşen tartışma, Türkiye’deki gazetecilerin karşılaştığı zorluklara ve bunun dünya çapında demokrasi için doğurduğu sonuçlara dikkat çekti.
Panelistlerden biri olan Zaman Gazetesi eski Genel Yayın Yönetmeni ve IJA ABD Danışma Kurulu üyesi Abdulhamit Bilici, gazeteciliğin temel rolünü vurguladı: “Sessizlerin sesi olmak, ezilenlerin sesi olmak, zulme uğrayanların sesi olmak, bir gazetecinin temel işlevlerinden biridir. Şu anda tartıştığımız şey, bu seslerin susturulması, çok sayıda insanın, önemli bir nüfusun sesini kaybettiği anlamına geliyor. Söz konusu olan sadece gazetecilerin hakları değil; toplumun en önemli savunucularını kaybetmesidir.”
Panelde Global Strat View Kıdemli Muhabiri Se Hoon Kim, Abdulhamit Bilici, Araştırmacı Gazeteci Arbana Xharra, Gazeteci ve Sabah Gazetesi eski Genel Yayın Yönetmeni Ergun Babahan ve American Kurdish Network Başkanı Kani Xulam yer aldı. Konuşmacılar, Türkiye’de demokratik normların erozyona uğraması, göçün silah haline getirilmesi ve uluslararası dayanışma ihtiyacı gibi konulara değinerek farklı bakış açıları ve deneyimlerden oluşan bir zenginlik sundular. Bu konuşmacılar kendi toplumlarını ve küresel medya ortamını etkileyen temel meselelere değindiler.
Bilici de yaşadığı üzücü deneyimi paylaştı: “4 Mart 2016’da gazete vahşice işgal edildi ve ben de işten çıkarıldım. İşten atıldım, gazete 24 saat içinde bir sözcüye dönüştürüldü… Bu, susturulan 200 medya kuruluşundan sadece biri… Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 180 ülke arasında 165. sırada yer alan Türkiye’de şu anda en az 25 gazeteci hapiste.”
Arbana Xharra’nın anlattıkları, otoriter etkilerin ifade özgürlüğünü bastırdığı ortamlarda gerçeği söylemenin tehlikeli doğasını ortaya koyuyor. “Bugün sürgündeyim, altı yıl oldu. Erdoğan’ın inşa ettiği camiler, Kosova’ya bankalar aracılığıyla değil nakit olarak soktuğu para ve toplumumuzu nasıl etkilediği hakkında canlı bir TV programında konuştuğum gece acımasızca saldırıya uğradıktan sonra buraya taşındım,” diyerek güçlü figürlerin şeffaf olmayan faaliyetlerini ifşa edenlerin karşılaştığı riskleri vurguladı. Kamuoyuna yaptığı ifşaatların ardından sürgüne zorlanan kadının hikayesi, basının yozlaşmış güç dinamiklerine karşı toplumsal denge ve denetimin sağlanmasındaki kritik rolünün altını çiziyor. Yaşadığı deneyim, dünya çapında gazetecilerin, özellikle de etkili liderlerin dürüstlüğüne ve gizli gündemlerine meydan okuyanların karşılaştığı mücadeleleri keskin bir şekilde hatırlatıyor.
Etkinlik boyunca yinelenen bir tema da gazeteciliğin demokrasinin bir ayağı olarak oynadığı roldü. Tehdit, gözdağı ve hapis cezalarıyla karşı karşıya kalmalarına rağmen bu cesur gazeteciler, otoriter rejimler karşısında doğruyu söyleme ve hesap verebilirlik ihtiyacını vurguladılar. Uluslararası toplumu zulümle karşı karşıya kalan gazetecilerle dayanışma içinde olmaya ve serbest bırakılmalarını savunmaya çağırdılar.
Tartışma aynı zamanda diaspora toplulukları arasındaki bölünmeler ve ideolojik çizgiler arasında birlik sağlamanın zorlukları da dahil olmak üzere Türk toplumu içindeki karmaşık dinamikleri aydınlattı. Bu engellere rağmen panelistler, daha demokratik ve kapsayıcı bir toplum inşa etmek için eğitim, farkındalık ve işbirliğinin gücünü vurgulayarak olumlu değişim için umutlarını dile getirdiler.
Etkinlikten çıkarılan en önemli sonuçlardan biri, zulme uğrayan gazetecilerin seslerini duyurmada ve baskıcı rejimleri sorumlu tutmada uluslararası desteğin hayati rolü oldu. Küresel toplum, insan hakları ihlallerine ışık tutarak ve basın özgürlüğünü savunarak demokrasinin korunması ve adaletin teşvik edilmesinde hayati bir rol oynayabilir.
Etkinlik sona ererken, demokrasi ve ifade özgürlüğü için verilen mücadelenin henüz sona ermediği açıkça ortaya çıktı. Bununla birlikte, bu cesur gazetecilerin direnci ve kararlılığı, otoriterliğe karşı mücadelede bir umut ışığı görevi görmektedir. Onların sesleri bize demokratik değerleri savunmanın ve iktidara karşı gerçeği söylemek için her şeyi göze alanların yanında durmanın temel önemini hatırlatıyor.
‘Sürgündeki gazetecilere karşı uluslararası baskı’ ve ‘Türkiye’de sessizlerin sesini yükselten gazeteciler’ konularının konuşulduğu ‘Türkiye’den sürgün edilen gazeteciler: Zorluklar ve fırsatlar’ başlıklı ikinci panel de gazeteci ve El Kahire Haberleri siyasi analisti Laurie A. Watkins moderatörlüğünde gerçekleştirildi. Gazeteci ve yorumcu Aydoğan Vatandaş’ın ‘Sürgündeki gazetecilere yönelik taciz ve nefret suçları’nı anlattığı programda, köşe yazarı ve gazeteci Mahir Zeynalov, ‘Sürgündeki gazetecilere yönelik ulusötesi baskılar’ ve Zaman Gazetesi eski genel yayın yönetmeni Ekrem Dumanlı da ‘Türkiye’de medya, gazeteciler ve basın özgürlüğü üzerindeki baskılar’ hakkında konuşma yaptı.
Gazeteci ve Gazetecilikte Kadın Koalisyonu temsilcisi Ellen Ioanes ‘Çatışma bölgelerinde kadın gazeteciler ve Türkiye örneği’ konusunda bilgi verdi. Demokrasi Girişimini Yenileme’nin CEO’su Uriel Epshtein de ‘Türkiye’de ve yarı-demokratik/otokratik rejimlerde demokrasinin yeniden inşasında basın ve ifade özgürlüğünün rolü’ hakkında açıklamalar yaptı.
PANEL 1 – TÜRKİYE’DE ZULÜM GÖREN GAZETECİLERİ HATIRLAMAK
Se Hoon Kim (Moderatör)
Kıdemli Muhabir
Küresel Strat Görünümü
Abdulhamit Bilici
Gazeteci, Köşe Yazarı
Zaman Gazetesi Eski Genel Yayın Yönetmeni
Erdoğan Medyaya nasıl boyun eğdirdi?
Abdulhamit Bilici, kapatılan Zaman Gazetesi’nin eski Genel Yayın Yönetmeni’dir. Aynı zamanda gazetenin İngilizce versiyonu Today’s Zaman’ın da İcra Kurulu Başkanı’ydı. Bilici, Cihan Haber Ajansı Genel Müdürlüğü ve Haftalık Aksiyon Dergisi Editörlüğü görevlerinde bulunmuştur. İstanbul Üniversitesi İktisat Bölümü’nden yüksek lisans ve Fatih Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden MBA derecesine sahiptir. Abdulhamit Bilici, Türkiye’deki başarısız darbe girişiminden sonra ABD’de gazeteci olarak sürgünde yaşamaktadır. Türk siyaseti konusunda uzman olan Bilici, gazetecilik kariyerine çeşitli medya kuruluşları için serbest yazılar yazarak devam etmektedir.
Arbana Xharra
Araştırmacı Gazeteci
Demokrasi, Basın Özgürlüğü ve İfade Özgürlüğü
Arbana Xharra uluslararası tanınırlığa sahip bir araştırmacı gazetecidir. Dini radikalleşme konusunda uzmandır. Balkanlar ve Avrupa Birliği’nde faaliyet gösteren aşırı dinciler ve Türkiye’nin İslami gündemi hakkında 2012 yılından bu yana bir dizi araştırma raporu yazmıştır. Makaleleri çok sayıda dünya medya kuruluşunda ve SAIS – Johns Hopkins gibi önde gelen dergilerde yayınlandı. Yaptığı haberlerle çok sayıda ödül kazanan Arbana, 2015 yılında ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından verilen Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü’nün de sahibi oldu. Çeşitli televizyon kanallarında din özgürlüğü ve insan hakları konusunda uzman olarak yer almıştır. Ayrıca ABD’deki çeşitli düşünce kuruluşları ve kar amacı gütmeyen kuruluşlar için halkla ilişkiler ve iletişim konularında kampanyalar ve stratejiler geliştirmiştir.
Ergun Babahan
Gazeteci, Yorumcu
Sabah Gazetesi Eski Genel Yayın Yönetmeni
Türkiye’de ve Yurtdışında Basın Özgürlüğünün Mevcut Durumu ve Gazetecilerin Karşılaştığı Tehditler
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden 1981 yılında mezun olan Ergun Babahan, kısa bir süre avukatlık yaptıktan sonra Yeni Asır’da muhabir olarak gazeteciliğe adım attı. Sırasıyla Söz, Hürriyet, Sabah ve Yeni Binyıl gazetelerinde editör, yazı işleri müdürü ve genel yayın yönetmeni olarak çalıştı. Alman Marshall Fonu bursuyla 1988’de Stanford Üniversitesi’nde John Knight Profesyonel Programı’na, Ford Vakfı bursuyla 1990’da Maryland Üniversitesi’nde Amerikan Dış Politika Süreci programına katıldı. Halen Kanada’nın Montreal kentinde yaşamaktadır.
Kani Xulam
Başkan, American Kurdish Network
Türkiye’de Sessizlerin Sesini Yükseltmek
Kani Xulam Kürdistan’ın yerlisidir. Toronto Üniversitesi’nde Uluslararası İlişkiler okumuş, California Santa Barbara Üniversitesi’nde tarih alanında lisans ve American University’de Uluslararası Hizmet programında yüksek lisans yapmıştır. Toronto Üniversitesi’nde Model Birleşmiş Milletler’de Kürdistan’ı temsil etti ve Kürt halkının kendi kaderini tayin hakkını tanıyan bağlayıcı olmayan bir kararı kabul etti. California Santa Barbara Üniversitesi’nde, Ocak 1991’de Rektör’ün ofisinde oturma eylemine katılarak ilk Körfez Savaşı’nı protesto eden bir grup barış aktivistinin bir parçasıydı. Herkes tutuklandı. Bay Xulam suçsuz olduğunu söyledi, kendini savundu ve Santa Barbara’da fidan dikmek üzere 18 saat kamu hizmeti cezasına çarptırıldı.
1993 yılında, Amerika’daki Kürt toplum liderlerinin ısrarıyla, Kaliforniya Santa Barbara’daki aile şirketini bırakarak başkentte American Kurdish Information Network’ü (AKIN) kurdu. AKIN, Kürt-Amerikan anlayışını ve dostluğunu geliştirmeye adanmış, kâr amacı gütmeyen bir kuruluştur. Xulam, AKIN’in direktörü sıfatıyla, özellikle Leyla Zana davasına odaklanarak, Türkiye’de tutuklu bulunan Kürt parlamenterlerin özgürlüğü için ABD Kongresi üyeleri ve çalışanlarıyla yakın işbirliği içinde çalıştı.
PANEL 2 – TÜRKİYE’DEN SÜRGÜNDEKİ GAZETECİLER: ZORLUKLAR VE FIRSATLAR
Laurie A. Watkins (Moderatör)
Gazeteci, Al-Qahera News Siyasi Analisti
Laurie A. Watkins, politika ve siyasette, savunuculuk ve erişimde, bağlantılar ve iletişimde eşit güce sahip tam güçlü bir kuruluş olan Sunshine L.A.W. Consulting’in Kurucusu ve Başkanıdır. Laurie aynı zamanda başarılı bir konuşmacı, ödüllü Go from Stressed to Strong: Health & Fitness Advice from High Achievers ve The Musical Imprint kitaplarının en çok satan yazarı, bir insan hakları şampiyonu ve kadın hakları savunucusudur.
Laurie, yirmi yıldır insanları ortak amaçlar etrafında bir araya getirmek için stratejiler geliştirmektedir. Birçok başkanlık, kongre ve valilik kampanyasında görev alan Laurie, Truman Ulusal Güvenlik Projesi, CARE Chef’s Table’ın aktif bir ortağı ve Brooke Owens Fellows’un mentoru ve koçudur. Kendisi bir sosyal etki lideri ve kamu politikası, ulusal güvenlik, dış ilişkiler ve genç kadınlar ve kız çocukları için eğitim ve fırsatların genişletilmesi konularında tanınmış bir uzmandır.
Laurie, West Point’teki Birleşik Devletler Askeri Akademisi’nde misafir öğretim görevlisidir, Florida Eyalet Üniversitesi’nden lisans ve Florida Atlantic Üniversitesi’nden MPA derecesine sahiptir. Ayrıca Georgetown Üniversitesi’nden Hükümetin Dijital Dönüşümü ve San Francisco Üniversitesi’nden Kamu Liderliği ve Yasama Stratejisi alanlarında yönetici sertifikaları almıştır. Laurie MSNBC, Sky News Arabia, Alhurra TV, AlGhadTV, Asharq TV ve FOX News’de siyaset ve dış ilişkiler konularında katkıda bulunmaktadır. Laurie şu anda Washington DC’de kurtarma köpeği Whiskey Bravo ile birlikte yaşamaktadır.
Aydoğan Vatandaş
Gazeteci, Yorumcu
Politurco.com Genel Yayın Yönetmeni
Sürgündeki Gazetecilere Yönelik Taciz ve Nefret Suçları
Aydoğan Vatandaş, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler alanında uzmanlaşmış ABD’li bir araştırmacı gazetecidir. Birçoğu Türkiye’de en çok satanlar listesine giren 13 kitabın yazarıdır. ‘Köprüden Bildirmek’ ve ‘İktidar Açlığı: Erdoğan’ın Cadı Avı ve Devlet Gücünün Kötüye Kullanımı’ ABD’de İngilizce olarak yayınlanan ilk iki kitabıdır. Politurco.com’un kurucusu ve Genel Yayın Yönetmeni’dir.
Mahir Zeynalov
Gazeteci, Köşe Yazarı
Genel Yayın Yönetmeni, The Globe Post
Sürgündeki Gazetecilere Yönelik Ulusötesi Baskılar
Mahir Zeynalov, medya ve dijital pazarlama alanlarında çok çeşitli iş deneyimine sahiptir. Mahir, kariyerine Eylül 2004’te Los Angeles Times’ta Muhabir olarak başladı ve Aralık 2006’ya kadar bu görevi sürdürdü. Eylül 2008’de Today’s Zaman’a Haber Editörü olarak katıldı ve Şubat 2016’ya kadar bu görevi sürdürdü. Temmuz 2016’da The Globe Post’un CEO’su oldular. Aralık 2017’de The Defense Post’ta Üst Düzey Yönetici rolüne geçtiler. Nisan 2018’de kendi şirketleri olan MZ Dijital Pazarlama’yı kurdular. Zeynalov, kariyeri boyunca medya ve gazetecilik alanlarının yanı sıra dijital pazarlama sektöründe liderlik ve yöneticilik rollerinde de önemli deneyimler kazandı. Mahir Zeynalov’un eğitim geçmişi Harvard Üniversitesi’ne katılmayı içermektedir. Ancak, belirli bir başlangıç ve bitiş yılının yanı sıra dereceleri ve çalışma alanları belirtilmemiştir.
Ekrem Dumanlı
Gazeteci, Yorumcu
Eski Genel Yayın Yönetmeni, Zaman Gazetesi
Türkiye’de Medya, Gazeteciler ve Basın Özgürlüğü Üzerindeki Baskılar
14 Aralık 2014 tarihinde Türk polisi iki düzineden fazla üst düzey gazeteci ve medya yöneticisini “silahlı terör örgütü kurmak, yönetmek ve üyesi olmak” suçlamasıyla tutukladı. Gözaltına alınanlar arasında Zaman Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni olarak görev yapan Dumanlı da vardı. 19 Aralık 2014 tarihinde bir mahkeme, delil yetersizliği nedeniyle Dumanlı ve diğer yedi kişinin serbest bırakılmasına karar verdi. Ekrem Dumanlı, tutuklanma sürecini ve Türkiye’de basın özgürlüğünün önündeki engelleri Washington Post için kaleme aldı ve “Gazetem Zaman ve ben Erdoğan’ın cadı avının son kurbanlarıyız” dedi.
Los Angeles Times’ın “The Turkey-U.S. Divide” başlıklı makalesi de dahil olmak üzere yabancı basında da makaleleri yayımlandı. Yazdığı Son Duruşma adlı oyun sahnelendi. Dumanlı, 2009 yılında Georgetown Üniversitesi’nin “En Etkili 500 Müslüman” listesinde yer almıştır.
Ellen Ioanes
Gazeteci, Muhabir
Gazetecilikte Kadın Koalisyonu
Çatışma Bölgelerinde Kadın Gazeteciler ve Türkiye Örneği
Ellen Ioanes bir gazeteci ve Gazetecilikte Kadın Koalisyonu temsilcisidir. Ellen Ioanes, Vox New York’ta Dünya ve Hafta Sonu muhabiri olarak küresel ve genel haberler yapmaktadır. Diğer konuların yanı sıra Rusya’nın Ukrayna ile savaşı, ABD kongre politikası ve Güney Asya siyasetini de takip eden Ioanes, 2021’den bu yana ABD siyaseti, politikası ve dış ilişkileriyle ilgili haberler yapıyor. Daha önce Business Insider’da ordu ve küresel çatışma konularında çalışmıştır ve Guardian, Foreign Policy, Center for Public Integrity ve diğer yayın organlarında yazıları bulunmaktadır. Columbia Üniversitesi Gazetecilik Enstitüsü’nden yüksek lisans derecesine sahiptir.
Uriel Epshtein
İcra Kurulu Başkanı, Renew Democracy Initiative
Türkiye’de ve Yarı-Demokratik/Otokratik Rejimlerde Demokrasinin Yeniden İnşasında Basın ve İfade Özgürlüğünün Rolü
Uriel Epshtein, Renew Democracy Initiative’in CEO’sudur. RDI’ya katılmadan önce özel sektörde çalışan Uriel, önce Boston Consulting Group’ta danışman olarak, ardından da DoorDash ve Uber gibi mobilite alanındaki start-up’larda strateji alanında çalışmıştır. Yale Üniversitesi’nde öğrenciyken, sivil-asker ayrımı arasında köprü kurmaya ve ABD’nin Orta Doğu’daki rolünün incelikli bir şekilde tartışılması için kampüslerde bir alan yaratmaya adanmış bir kuruluş olan Barış ve Diyalog Liderlik İnisiyatifi’ni (PDLI) kurdu ve bugüne kadar başkanlığını yapmaya devam ediyor.
