IJA HABER – Basın özgürlüğüne yönelik baskı yüzünden ülkelerini terketmek ve mesleğini yurt dışında yapmak zorunda kalan gazetecilerin sayısı her geçen gün artıyor. Sürgündeki gazeteciler basın ve ifade özgürlüğü adına çeşitli platformlarda bir araya gelerek hak arayışını sürdürüyor.
Almanya’nın Hamburg kentinde Körber Vakfı tarafından düzenlenen ‘Sürgün Medya Forumu’nda sürgünde gazeteci olmanın anlamı, göç ve küreselleşmenin Alman medyasını nasıl değiştirdiği ve dijitalleşmenin rolü ele alındı. Forumda ayrıca Türkiye, Afganistan, Ukrayna, Myanmar, İran, Belarus ve Rusya’da ifade özgürlüğü ve gazetecilerin durumu masaya yatırıldı.
Hamburg’un tarihi belediye binasında düzenlenen, yüzden fazla medya mensubu ve gazetecinin katıldığı forumda, Nobel barış ödülü sahibi Rus gazeteci Dmitry Muratov, Time dergisi tarafından 2022 yılında dünyanın en etkili 100 kişisinden biri seçilen Kırım Türkü Ukraynalı gazeteci Sevgil Musaieva ve Cumhuriyet Gazetesi eski genel yayın yönetmeni sürgündeki gazeteci Can Dündar gibi önemli isimler de yer aldı. Forumda derneğimiz IJA’yı Dış İlişkiler Koordinatörümüz Yüksel Durgut temsil etti. IJA’nın desteğiyle yayınlanan, dünyada üç dildeki tek medya dergisi olan gazetecilerin sesi niteliğindeki Journalist Post dergisi ise katılımcılar tarafından büyük ilgi gördü.
Forumda konuşan sürgün gazeteci Can Dündar, baskıcı yönetimlerin gazetecilere yönelik sindirme taktiklerinin yaygın kullanımının yanı sıra onları terörist ya da yabancı ajan olarak damgalama eğilimi üzerinde durdu. Ayrıca, medya kuruluşlarının hükümeti destekleyen işadamlarına satılması sonucunda medyanın nasıl ele geçirildiğini vurguladı.
“Günümüz Rusya’sında basınözgürlüğü yok.” diyen Novaya Gazeta genel yayın yönetmeni Dmitry Muratov, Rusya’da insanların sadece bir pastanın üzerine “barış” yazdıkları için hapse atıldıklarını söyledi.
Ukrainska Pravda genel yayın yönetmeni Sevgil Musaieva ise Ukrayna’da çatışmaların başlamasıyla birlikte artan haber talebinden ve savaş ortamında doğru habere, gazeteciliğe olan ihtiyaçtan bahsetti.
Programın ana konuşmacısı Amo TV’nin kurucusu Lutfullah Najafizadeh, medyanın mevcut durumu, gazetecilerin kariyerleri ve ifade özgürlüğü haklarına değindi.
Afganistan Gazetecileri Destekleme Örgütü Başkanı Hamed Obaidi de katılımcılara örgütün davaları, planları ve gelecekteki politikaları hakkında bilgi verdi. Obadi, gazetecileri, medyayı ve ifade özgürlüğünü destekleyen kuruluşların işbirliği yapması gerektiğini söyledi.
Forumda sürgündeki gazetecilerin mesleki çalışmalarını sürdürebilmeleri için desteklenmeleri gerektiği vurgulandı. Gazetecilere destek veren kuruluşlar da sürgündeki gazetecilere yönelik kapsamlı desteklerini sürdürme sözü verdi.
Yapay zekanın gazeteciliğe etkisinin ve ChatGPT kullanımının da tartışıldığı forumda “Young Exile Media” adı altında etkinlikler yapıldı.
Üç gün süren forumda sürgün gazetecilerin ve medya mensuplarının mesleklerini daha iyi yapabilme olanakları ile basın ve ifade özgürlüğü önündeki engellerin kaldırılma yolları tartışıldı.
